Daha önceki yazılarımda ırımtüzen için 2 filtre sisteminin yani çökelti filtresinin (ÇF) ve Durağan Partikül Filtresinin (DPF) yeterli olacağını yazmıştım.
Pek çok balık türünde de bu iki filtre yeterlidir. Ama alabalık gibi çok dışkı üreten balıklar bakıyorsanız amonyağın bertaraf edilmesi gerekiyor. Ayrıca çakıl dolu medya yatakları kullanmıyorsanız, sisteminiz yarı ticari ise ve duran/derin su kültürü ile sebze yetiştiriyorsanız ek bir filtre kesinlikle gerekiyor.
Bu bahsedeceğim filtreye Hareketli Biyofilm Reaktörü (HBR) deniyor. Zaten duran su kültürü yapıyorsanız, maliyetleriniz arasında bir ya da bir kaç hava motoru vardır ve mantık olarak HBR’nin de havaya ihtiyacı var.
HBR içinde bulunan plastik gözenekli madde sayesinde azot döngüsü yapan bakterilere ev sahipliği yapıyor. Yüzölçüm olarak çok fazla bir alan sunan HBR amonyağı nitrit ve nitrata çevirerek duran su kültürü havuzlarında bekleyen bitkiler için gübreye dönüştürüyor. Bu arada yüksek miktarda oksijene ihtiyaç duyduğu için bir hava motoru ile hava vermek şart.
Verilen hava ile plastik malzeme adeta kaynıyor ve bu hareket sırasında ölü bakteriler plastik medyadan kopuyor ve ortamı aerobik bakteriler için uygun kılıyor. Aerobik bakteriler de amonyağı nitrit ve nitrata çevirerek bitkilerin beslenmesine yardımcı oluyor.
Bu plastik medyanın içinde bakteriler büyüyor dedik. Yani bir süre sonra, gözle görülür biçimde bir film tabakası medyayı kaplıyor.
Ben bir ara geri dönüşüm adına plastik süt ve kola kapaklarını topluyordum. 190 litrelik varili dolduracak kadar da vardı. Fakat HBR yapmama kararı aldığım için bunları kolsuz çocuklara 3B kol ve el basan bir hayır kurumuna bağışlamıştım.
HBR yapmama kararı almıştım çünkü zaten medya sebze yatakları hobi sistemlerinde aynı işi görüyor. Volkanik taş dolu bu sebze yataklarında yaşayan bakteriler amonyağı nitrit ve nitrata dönüştürüyor.
Aşağıdaki videoda Rob abimizin bir HBR filtresini nasıl yaptığını izleyebilirsiniz.
HBR filtresinin zaman zaman temizlenmesi de gerekiyor. Eğer plastik medya gözenekleri çok dolmuşsa ve dipte tortu fazlalaşmışsa temizlik şart. Ayrıca periyodik olarak amonyak, nitrit, nitrat ölçümleri yapıyorsanız farkedersiniz; bazen amonyak sebebsiz yere tepe yapar. Bu demektir ki HBR filtrenizi temizleme zamanınız gelmiş.
Ben ölçüm yaparken iki farklı kaynak kullanıyorum. Bunlar tam suyun sebze yataklarına giriş noktası ve suyun balık tankına giriş noktası. Böylece sistemde ne kadar nitrit, nitrat mevcut ve bitkilerden sonra hiç işlenmemiş amonyak kalıyor mu bakıyorum. Genelde de bu değerler kabul edilebilir sınırlar içinde veya sıfıra yakın oluyor.
Bir ticari sistemi ele aldığımızda, önce çökelti filtresi sonra durağan partikül filtresi ve en sonda da hareketli biyo reaktör filtresi ile çok güzel bir filtreleme sistemi kurulabilir. Zaten seyrettiğim videolarda ve okuduğum kitaplar da anlatılan yöntem de bu şekilde filtreleme yapılması yönünde.
Bunlara ek olarak, ırımtüzen sistemine bağlı olmayan bir mineralizasyon tankı da gerekiyor ki filtrelerden çıkan atıklar mineralize işlemine tabii tutularak sisteme geri kazandırılsın, ve atıklar en aza inidirilebilsin.
Ticari ırımtüzen sistemi kuruyorsanız muhakkak bu filtre sistemini kurmanızı tavsiye ederim.
Kolay gelsin.
